Ticaret her ülkede o ülkenin belirlenen hükümlerince uygulanmaktadır. Hükümlerin esnetildiği, ülkenin gümrük sınırları dışında sayılan bölgelere ise serbest bölge denilmektedir. Avantajları vardır ve bu avantajlar ülkelerin düzenlediği sınırlar içerisindedir.
Serbest Bölge Nedir?
Serbest bölgeler bulunduğu ülkenin siyasi sınırları içerisinde olup uygulanan kanuni hükümler çerçevesinde ülkeden farklı olan ve gümrük hattı dışında sayılan bölgelerdir. Fiziki olarak da ülkeden ayrı kurallar uygulanmaktadır. Bu bölgeler içerisinde sınai ve ticari faaliyetler yapılırken ülkenin genel hükümlerine yönelik istisnalar sunulur ve daha geniş avantajlar verilir. Bu avantajlar daha uygun fiyatlarla enerji kullanımı, KDV’den muaf olmak, kurumlar vergisinden istisna olmak, gelir vergisinden istisna olmak gibi sayılabilecek avantajlardır.
Serbest bölgeler hangi ülkenin sınırları içerisindeyse o sınırlara kolayca giriş ve çıkış yapılabilir. Bölge içerisinden ticaret yapılabilir, önemli olan nokta ise bölgeden alınan malların çıkışının yapılması noktasındadır. Muafiyet sağlanmış bu bölgelerden alışveriş yapıp, ticaret yapıp bu sınırlardan aldıklarınızı çıkarmak isterseniz Serbest Bölge İşlem Formu düzenlemeniz gerekir. Bu forma kısaca SBİF denmektedir.
SİBF Nedir?
SİBF, serbest bölge içerisinde yapılan her türlü alım satım işleminin gösterildiği belgedir olarak verilebilir. Bölge içerisinde yapılacak işlemlerde bu belge düzenlenmelidir. Ticari olarak avantajlı hale getirilmiş bu bölgelerden mal ve hizmet çıkışı yapılırken yasalardaki hükümlülükler uygulanır. Muafiyet ve verilen avantajlar sadece belirlenmiş bölge içerisinde gerçekleşmektedir.
Türkiye’de bulunan kanunlarca da Türkiye’deki serbest bölgelerin durumu anlaşılabilir ve bu bölgeler hakkında fikir edinilebilir. Türkiye’de ki 6745 sayılı Serbest Bölgeler Kanunun 2. kısmında bulunan 6. maddeye göre serbest bölgelerde dolaşımda olmayan eşya herhangi bir gümrük rejimine tabi tutulmamaktadır. Eşyaların kullanımı gümrük mevzuatında bulunan öngörülere göre yapılmalıdır. Mevzuatın sınırları dışında eşyalar kullanılmamalı ve tüketilmemelidir. Bu şartlar doğrultusunda serbest ticaret bölgesi Türkiye Gümrük Bölgesi dışında kabul edilmektedir. Kanunun 4. bölümündeki bilgiler ışığında Türkiye’deki serbest bölgelerin gümrük hattının dışında olduğu ve çeşitli teşviklere olanak sağladığı söylenebilir.
Serbest Bölgelerin Varlık Amacı Nedir?
Serbest bölgeler genel olarak kuruldukları bölgelerdeki ticareti geliştirme amacı taşımaktadır. Çeşitli imkanlar sağlanan bu bölgelerin varlık amacı şu şekilde sıralanabilir:
- Yabancı yatırımcıyı ülkeye çekmek, yabancı teknolojilerin ülkeye daha kolay bir şekilde girmesini sağlamak.
- Yerli üreticinin dünya piyasasına göre girdi alabilmesini ve böylece yurt dışı pazarında rekabet edebilmesini sağlamak, sanayide ihtiyaç duyulan hammaddelere ve ara mallara hızlı, kolay ve yeterli miktarda ulaşabilmeyi sağlamak.
- Ülke içerisindeki istihdamı geliştirmek, ihracatı kolaylaştırarak ihracatın artmasını sağlamak, ülkenin daha çok döviz kazanmasına olanak sağlamak.
Serbest bölgelerin varlığının ana amacı ülke içerisindeki ticareti daha canlı hale getirmektir, bunu gerçekleştirmek için de belirli avantajlar sağlanmaktadır. Her ülkenin sağladığı avantajlar ve bölgelere bakış açısı farklılık göstermektedir. Bu yüzden her ülkede kullanılan isim aynı değildir, farklı isimlendirmeler de yapılmaktadır.
Yurt dışında bu bölgeler için şu tanımlar kullanılabilmektedir: Endüstriyel serbest bölge, gümrüksüz bölge, vergisiz bölge, serbest üretim bölgesi, serbest liman, gümrüksüz havaalanı, yabancı yatırım bölgesi. Serbest bölgeyi tanımlamak için kullanılan terimler genellikle birbirine yakındır ancak her ülke bu bölgelere aynı ayrıcalıkları sağlamamaktadır.
Türkiye’de 2021 yılı itibariyle bulunan serbest bölge sayısı toplam 18 adettir. Dünya üzerinde ise bu sayı 2000’e kadar çıkmaktadır.
Avrupa Serbest Bölgesi Nedir?
Avrupa Serbest Bölgesi 8 Ağustos 1998 yılında kurulan, Ergene/Tekirdağ bölgesinde olan, özel sektör sanayi projelerinden bir tanesidir. Bölge içerisinde sınai ve ticari faaliyetlere yönelik önemli düzeyde teşvik vardır. Bu teşvikler ve bölge içerisinde geçerli olan kurallar (SİBF gibi) sabittir, değişen tek şey bölgelerin sınırları ve isimleridir.
Serbest Ticaret Bölgesi Nedir, Sağladığı Avantajlar Nelerdir?
Ticareti geliştirmek amacıyla oluşturulmuş serbest ticaret bölgesi, bazı avantajların sunulduğu bölgelerdir. Serbest bölgeler sağladığı bu avantajlarla daha az bürokrasi ile uğraştırırken daha çok kazanç sağlatmayı hedefler. Bu yüzden serbest ticaret bölgelerinin yatırımcıları, ticaretle ilgilenen kişileri oraya çekecek cazip özellikler barındırması gerekmektedir. Dünya üzerinde birçok serbest bölge bulunmaktadır ve bunların ortak özellikleri, bölgenin ülke gümrük sınırları dışında sayılması ve bölgeye avantajlar, teşvikler sağlanmasıdır. Bu ortak noktalar dışında bölgelerde sağlanan avantajlar ülkelerin kendi gücüne, kendi hükümlerine göre değişiklik göstermektedir. Serbest ticaret bölgesinin sağladığı avantajları genel itibariyle aşağıdaki gibi listeleyebiliriz:
- Kurumlar ve gelir vergisi istisnası sağlanır.
- Ülke içerisinde bulunan prosedürler gevşetilir ve bürokratik işlemlere çokça takılmadan ticaret yapılabilir.
- Altyapı imkanları gelişmiştir ve uygun fiyatlarla sunulmaktadır.
- Yerli pazara ve yurt dışı pazarına uygun fiyatlarla erişilebilir. Alınacak mallar ve hizmetler uluslararası fiyatlarca alınabilir.
- Mallar gümrük içerisinde süre sınırı olmadan kalabilmektedir.
- Herhangi bir ayrımcılık olmaksızın bölge içerisindeki herkes (yerli veya yabancı fark etmeksizin) eşit avantajlara sahiptir.
- Üreticilerin maliyeti düşer. Düşük maliyete üretim yapılabildiği için daha uygun fiyatlara satış yapma şansı edilir.
- Serbest bölgelerde üretim yapan ve ürettiği ürünlerin FOB değerinin yüzde 85 ve üstünü ihraç eden firmalar çalışanına ödediği gelir vergisinden muaftır.
Serbest Bölgede Hangi Faaliyetler Yapılabilir?
Serbest bölge içerisinde üretim ve faaliyet işleri gerçekleştirebilir. Yapılabilecek faaliyetler bölgenin fiziki özelliklerine göre değişiklik gösterebilmekle birlikte şu faaliyetler gerçekleştirilebilir:
- Alım-satım,
- Bankacılık,
- Depo işletmeciliği
- Finansal kiralamalar,
- Montaj-demontaj,
- Sigortacılık işleri,
- İşyeri kiralama,
- Bakım ve onarım işleri.
Avantajlı özellikleriyle öne çıkan bu bölgeler içerisinde herhangi bir çevre kirliliği oluşturmadan istediğiniz her türlü üretim ve hizmeti gerçekleştirebilirsiniz.
Integrated Service Solutions (ISS) şirketi uluslararası lojistik alanındaki çalışmalarıyla yüzlerce müşteriye hizmet vermekte ve her müşterisinin memnuniyetini kazanmaktadır. Integrated Service Solutions (ISS), profesyonelliği işin her alanına yaymaktadır ve yaptığı işleri başından sonuna kadar büyük bir profesyonellik ve titizlik içerisinde yürütmektedir. İşleri yürüten ekipler de alanında uzman kişilerden oluşmaktadır. Uluslararası lojistik alanına dair sorunsuz ve başarılı bir hizmet almak için siz de Integrated Service Solutions (ISS) ile iletişime geçebilirsiniz.
İlginizi Çekebilir: Karayolu Taşımacılığında Alınan Güvenlik Önlemleri
