Teknolojinin gelişmesi ve küreselleşmenin sonuçlarından biri, ülkeler ve insanlar arasındaki sınırların görünürlüğünün azalması ve etkileşimin artmasıdır. Bu duruma dünya nüfusunun artması da eklenince tüketimin artması ve dolayısıyla uluslararası ticaretin de artması kaçınılmaz olmuştur. Taşımacılık, özellikle ticaretin artması ile daha fazla gelişmiş ve uluslararası taşımacılığın önemi günden güne artış göstermiştir. Uluslararası standartlara sahip taşımacılıkta malların daha güvenli ve korunaklı bir şekilde taşınabilmelerini sağlayan konteyner, global taşımacılıkta önemli bir yere sahiptir. Uluslararası standartlara (ISO) göre üretilmiş kutu olarak adlandırılan bu yapı, sağlamlığıyla taşınan malzemenin hasara uğramasını veya kaybolmasını önler. Sağlam yapısı, yüklemenin yapıldığı alanın verimli bir şekilde kullanılmasını sağlar.
Farklı zamanlarda gerçekleştirilen taşımacılıklarda yeniden kullanılabilme özelliğine sahiptir. Taşıma sırasında eğer varsa çok sayıda firmaya ait malların ayrı ayrı sınıflandırılmasına ve birbirine karışmadan taşınmasına da olanak sağlar. Bu şekilde gerçekleştirilen taşıma yöntemi, mal hasarını ve hırsızlığı azalttığı için taşıma maliyetlerini olumlu yönde etkiler. Bir taşıma türünden diğerine (yarı römork kamyonlar, konteyner gemileri, raylı taşıma vagonları) aktarımı kolaydır. Özellikle denizcilik sektöründe uluslararası mal sevkiyatlarında ağırlıklı olarak tercih edilirken; demiryolu, karayolu taşımacılığında da kullanılmaktadır.
Konteynerin Yapısı ve Emniyeti
Konteyner yapısı itibariyle duvarlar, köşe direkleri, köşe parçaları ve kapılardan oluşur. Eğilmeye karşı mukavemet sağlamak için genellikle oluklu bir şekil verilmiş olan duvarlar, malzemeyi hava koşullardan koruyarak emniyet sağlamaktadır. Direklerin üstüne binen yükü kaldırabilecek mukavemette olması, sağlamlık açısından önemlidir ve bu nedenle belirlenmiş standart kurallara uyulması zorunludur. Yapısındaki en önemli parça olan köşe parçaları ise bir yerden bir yere aktarılırken kaldırılmasını ve taşınma sırasında güvenliği sağlar.
Kapı parçaları, giriş ve çıkışı sağlarken; aynı zamanda vida ve conta sistemi sayesinde kapılardan su alınması engellenir. Malzeme yüklendikten sonra konteynerin standart bir mühür ile mühürlenmesi ve kayıt altına alınması gerekir. Mühürler çakma, plastik, kurşun veya çelik malzemelerden üretilmelerine bağlı çeşitlilik gösterir. Mühür aşamasından sonra yük, emniyetli taşıma için hazırdır.
Konteyner Çeşitleri Nelerdir?
Konteyner çeşitlerini, yapım malzemesine ve kullanım alanlarına göre iki farklı başlık altında incelemek mümkündür. Yapım malzemesine göre konteynerler; çelik, alüminyum, kontrplak veya bunların karışımından üretilmiş olanlar olarak sıralanabilir. Günümüzde ise çelik malzemeden yapılmış olanlar, diğerlerine kıyasla daha fazla tercih edilmektedir.
Çelik yapılı konteynerler, kolay onarımı ve ekonomik yapısıyla avantaj sunarken; temizliğinin zor ve ağırlığının fazla olmasıyla dezavantaja yol açmaktadır. Alüminyum malzemeli olan çelik malzemeliye görece düşük ağırlığa ve yüksek maliyete sahipken; darbelerden daha fazla etkilenir. Kontraplak çeşidinde ise duvar kısımlarında fiberglas ve plastik malzeme kullanılır. Ağırlığı ve maliyeti bakımından çelik ve alüminyum malzemeli olanların arasında yer alırken; avantajları, daha kolay temizlenmesi ve darbelere karşı daha dayanıklı olmasıdır.
Konteyner Kullanım Alanları Nelerdir?
Yapım malzemesine göre konteyner çeşitlerinin ardından kullanım alanlarına göre başlıca konteyner türleri şunlardır:
- Genel Amaçlı: Kapalı (Standart), Üstü Açık, Yanları Açık, Üstü ve Yanları Açık, Üstü, Yanı ve Arkası Açık,
- Isı Kontrollü,
- Tank,
- Kuru Dökme Yük.
Konteynerlerin 20ft, 40ft, 45ft, 48ft ve 53ft olmak üzere farklı boyutları bulunmakla birlikte 20ft (6,10 m) ve 40ft (12,19 m) olanlar daha fazla tercih edilmektedir. Standart olarak da bilinen, maliyeti görece düşük ve bakım sıklığı az olan kapalı konteynerin her yeri tamamen kapalıdır. Bu yüzden doldurulup boşaltılması kapıdan gerçekleştirilir. İçindeki sıcaklık, yapısına ve bulunduğu çevrenin sıcaklığına bağlı olmaktadır. Çoğunlukla çelikten yapılan üstü açık konteyner ise standart olana sığmayan büyük mallar için kullanılır ve kullanımı oldukça yaygındır. Yanları açık olanında kapı, arka duvar ve çatı bulunmaktadır ancak yanları ya açılabilir ya da hiç yoktur. Genellikle şekilsiz yükler için kullanılan bu çeşidin boş olan yan duvarları sağlamlaştırılmadır. Sağlamlaştırma işlemi, dara ağırlığının artmasına yol açar.
Şekilsiz ve havadan korunma mecburiyeti taşımayan mallar için kullanılan üstü ve yanları açık konteyner, ön ve arka duvarları bulunan, yan duvarları bulunmayan veya yan duvarları açılabilir yapıdadır. Bir önceki türde olduğu gibi yine sağlamlaştırma işlemi gerekir ve ağırlığının artmasından kaynaklı bakım ihtiyacı fazla ve deformasyon riski yüksektir. Üstü, yanı ve arkası açık konteynerin üst iskeleti bulunur. Köşelerde yer alan dikmeler tel kirişlerle birbirine bağlıdır. Genişliği ve yüksekliği fazla olan bu çeşit, hava akımlarına açık olduğu için taşınan malın brandalarla özel korunması gerektirir.
Isı kontrollü konteyner, ortaya çıkabilecek ısı değişimlerinden korunması gereken mal veya malzemeler için kullanılmaktadır. Isıtıcı veya soğutucu sistemler kullanıldığı için duvar, çatı ve döşeme izole edilir. Mevcut yapıya dahil edilen yalıtım ve ısı kontrol sistemlerinden dolayı ağırlığı artar ve iç hacmi azalır. Başlangıç maliyeti ve bakım giderleri yüksek olan tank konteyner, sıvıların ve basınçlı gazların taşınmasında kullanılmaktadır. Çoğunlukla sıvı yiyecek maddeler ve kimyasal maddeleri taşımak için tercih edilir. ISO standartlarına uygun iskelete, çelik bir tankın ilave edilmesiyle inşa edilir. İnşası sırasında taşınacak sıvının özellikleri de dikkate alınır. Bu tür, aynı zamanda geçici depo olarak da kullanılabilir. Kuru dökme yük konteynerinin her yeri kapalıdır ve tek bir kapısı bulunmaktadır. Su geçirmezlik özelliği sayesinde güvenli taşıma imkanı sunduğundan genellikle kendi kendine akabilen tarım ürünlerinin taşınmasında kullanılır. Ayrıca üzerinde birden fazla kapakçık yer aldığından bu kapakçıklar sayesinde taşınan yükün daha kolay boşaltılması mümkün olmaktadır.
Lojistik alanının dünya liderlerinden Integrated Service Solutions (ISS), profesyonel yaklaşımı ve başarılı tedarik zinciri yönetimi ile uluslararası taşımacılıkta güvenilir partneriniz olmaya aday! Dünyanın sınırlarını aşmak için Integrated Service Solutions (ISS) ile iletişime geçebilirsiniz.
