Lojistik sektörü; ürünün siparişinden son kullanıcıya ulaştırılmasına kadar geçen süreçte aktif rol oynar. Bununla birlikte ürün kusurları, imalat ve depolama sırasında ortaya çıkan hasarlar ya da stok fazlaları sürecin tersine de işleyeceği anlamına gelir. Üretimde, dolumda ya da ambalajlamada kullanılan herhangi bir malzemenin farklı sebeplerden dolayı yeniden değerlendirilmek üzere planlı ve kontrollü bir şekilde geldiği yere geri gönderilmesine tersine lojistik denir. Sadece yarı mamul, hammadde ya da ambalaj malzemesi değil tekrar değerlendirilerek üretime geri kazandırılabilecek her ürün ya da malzeme tersine lojistik uygulamasına tabi olabilir. Planlı olarak gerçekleştirilmesi gereken tersine lojistik sisteminde çevreye zarar vermeyecek şekilde bertaraf etme amacı da vardır. Bazı malzemelerin yeniden değerlendirilmesi ya da bertaraf edilmesi için üretim noktalarına geri gönderilmesi gerekir.
Ekolojik dengenin bozulmaya, doğal kaynakların tükenmeye başladığı günümüz dünyasında tersine lojistik uygulaması büyük öneme sahiptir. Özellikle depolarda kalan ürünlerin doğru dağıtım ağı kullanılarak uygun kullanıcılara ulaştırılabilmesi her zaman mümkün olmayabilir. Bu gibi durumlarda depolarda stok fazlası olarak bekleyen ürünler bir süre sonra miadları dolduğu için kullanılamaz hale gelir. Bu gibi durumlarda tersine lojistik yöntemiyle ürünlerin orijin ülkesine geri gönderilmesini sağlamak ürünlerin son kullanma tarihi geçmeden tekrar değer zincirine girmesine yardımcı olur.
Tersine Lojistiğin Önemi Nedir?
Tersine lojistik sadece maliyet avantajı sağlamaz aynı zamanda enerji tasarrufuna da katkı sağlar. Herhangi bir malzemeyi yeniden üretmek ekstra enerji ve işgücü anlamına gelirken mevcut bir ürünü dönüştürmek için daha az enerjiye ihtiyaç duyulur. Geri dönüşüm vasıtasıyla kazanılan ürünler tekrar kullanıma sunulurken atıkların atık yönetimine uygun olarak imha edilmesi de tersine lojistik olarak değerlendirilir. Ayrıca tamir ve bakım gerektiren ürünler de gümrük prosedürlerine uygun olarak orijin ülkesine geri gönderilebilir. Bu tür malzemelerin çıkışının ve girişinin kayıt altına alınarak kontrol altında tutulması önemlidir. Tersine lojistik sistemi ayrıca tüm işlemlerin çevreye zarar vermeden yapılması konusunda dikkatlidir.
Tersine Lojistik Hangi Durumlarda Uygulanır?
Tersine lojistik daha çok üretimin ve montajın olduğu sektörlerde uygulanır. Kimya, otomotiv, elektronik ve makine bu sistemin uygulandığı sektörlerden bazılarıdır. Aşağıdaki durumlarda malları geri kazanmak ya da bertaraf edilmek üzere üretim yerine geri göndermek hem maliyet hem de çevresel açıdan avantaj sağlar. Aşağıdaki durumlarda ürünler geri kazandırılmak üzere menşe ülkesine geri gönderilebilir:
- Ürünün sevkiyat sırasında hasarlanması
- Ürün kalitesinin istenilen referans aralığında olmaması
- Teslimatın yanlış gelmesi
- Ürünün miadının dolması
- Stokta ihtiyaçtan fazla mal olması
- Malların artık kullanılamayacak olması
Bunun yanında kusurlu ürünlerin üretici firmalar tarafından geri çağrılması da mümkündür. Ayrıca e-ticaret firmalarının müşterilerine iade garantisi sunması da tersine lojistik alanına girer. Tüm bunlar değerlendirildiğinde tersine lojistiğin önemi ortadadır.
Tersine Lojistiğin Tedarik Sürecine Etkisi Nedir?
E-ticaret gibi yeni uygulamalar tedarik zincirinin önemini bir kez daha ortaya koymuştur. Tedarik zincirinin kalbi olarak da bilinen lojistik bu noktada önemli rol oynar. Hızın önem kazandığı dünyada müşteri memnuniyeti lojistik sektörünün önemli başarı kriterlerinden biridir. Her ne kadar mallar zamanında ve eksiksiz olarak istenilen yere ulaştırılsa da hasar oranları, geri iadeler de azımsanmayacak kadar fazladır. Özellikle iade süreçlerinin de basitleştirilmiş olması müşteri iadelerinin de artmasına sebep olmuştur. Hali hazırda kullanılmakta olan tersine lojistik sisteminin önemi yeni tedarik uygulamalarıyla daha fazla artmıştır.
İade süreci tekrar ambalajlama, elleçleme ve depolama gibi işlemleri de beraberinde getirir. Bu durum özellikle iade durumunda ek maliyet anlamına gelse de kusurlu ürünün ya da artık kullanılmayacak ürünün yenilenerek müşteriye geri gönderilmesi tekrar değer yaratımına katkı sağlar. Tersine lojistik sürecinde amaç; ürünlerin yeniden değerlendirilmek ya da doğru yöntemlerle bertaraf edilmek üzere planlı ve kontrollü bir şekilde üretim yerine geri gönderilmesidir. Bu süreçte tedarik zincirinin bir parçası olan lojistik firmaları hem sevkiyatta hem de depolama ve elleçlemede aktif rol oynar.
Tersine Lojistik İşletmelere Ne Kazandırır?
Tersine lojistik nedir, sorusuna cevap verdikten sonra işletmelere kazandırdıklarını da irdelemekte fayda var. İşletmeler tersine lojistiği işlettiklerinde her şeyden önce normal şartlarda imha edilecek malzemeyi geri kazanırlar. Üretim katma değerin katıldığı, enerjinin ve iş gücünün sarf edildiği bir süreçtir. Üretimin diğer bir amacı da üretilen maldan maddi kazanç sağlamaktır. Farklı sebeplerle artık kullanılamayacak durumda olan malzemelerin uygun şekilde geri dönüşüme sokulması sayesinde tekrar değer kazanır. Bunun yanında bazı ürünler geri kazanma sürecinde tekrar üretime girmez. Böylece işçilik, hammadde ve enerji maliyetinden tasarruf edilir. Bu da işletmelerin bütçesine artı değer olarak yansır. Bunun yanında işletmeler yasal gereklilikleri yerine getirmek için de tersine lojistik yöntemini kullanırlar. Atıkların ve tehlikeli maddelerin imhası ya da geri dönüşümünün yasal düzenlemeler çerçevesinde yapılması çevreye verilen zararı minimize eder. Ayrıca dokümante edilen süreç takip edilebilir ve kontrol edilebilir hale gelir. Kar amacı güden işletmeler için en önemli konulardan biri müşteri memnuniyetidir. Rekabetin fazla olduğu sektörlerde firmalar özellikle satış sonrası hizmete önem verirler. Bu hizmetlerden biri de ürünleri iade alma garantisidir. Ürünleri geri alarak farklı şekilde değerlendirebilme kabiliyetine sahip olan işletmeler müşteri nezdinde bir adım öne çıkar.
Integrated Service Solutions (ISS) ihtiyacınız olan depolama, sevkiyat ve elleçleme işlemlerinizi titizlikle yürüterek tekrar değer yaratma sürecinize katkı sağlar. Profesyonel kadro ve kaliteli güvenlik standartlarıyla güvenilir hizmet vadeder. Siz de, ürünlerinizi güvenli bir şekilde geri kazanmak isterseniz Integrated Service Solutions (ISS) ile iletişime geçebilirsiniz.
İlginizi Çekebilir: İntermodal ve Multimodal Taşımacılık Arasındaki Farklar Nelerdir?
